Je hebt kunst en je hebt werkelijkheid. Je hebt kunstenaars die puur kunst maken vanuit de gedachte aan kunst en je hebt kunstenaars die kunst maken vanuit de werkelijkheid of mét de werkelijkheid. Lastig?
Anish Kapoor is een kunstenaar die kunst maakt, gewoon kunst. Er komt geen werkelijkheid aan te pas, geen politieke hedendaagse boodschap, geen waarschuwing voor de opwarming van de aarde, geen kritiek op deelname aan een oorlog. Het is gewoon prachtige kunst om enorm van te genieten.
Mark Wallinger doet dit ook, maar vaker maakt hij kunst vanuit de werkelijkheid, of met een sterke link naar iets uit de werkelijkheid.
Het beste voorbeeld hiervan is zijn veel, maar dan ook véél, besproken werk State Britain. Dit is een nauwkeurig nagemaakte kopie van een verzameling protestuitingen op borden, spandoeken, foto's, stukken karton, vlaggen enzovoort. Een Britse activist stelde dit op in Londen, tegenover het House of Parlaiment in Londen, als protest tegen de oorlog in Irak. Zijn protest groeide en groeide en leek wel permanent te worden, tot irritatie van de Britse politiek. Het is weggehaald door de politie, maar niet voordat Mark Wallinger de gehele verzameling zeer gedetailleerd vastlegde op foto. Vandaaruit maakte hij een exacte kopie van de protestmuur. Is dit kunst? Het origineel is totaal niet zo ontstaan. Het was een protest, esthetisch helemaal niet zo mooi, maar het is nu, omdat het in musea staat, wel tot kunst geworden, kunst vanuit de werkelijkheid. Dat is wat Mark Wallinger doet. Er is iets in de werkelijke wereld, hij 'omarmt' dat, doet er iets mee en presenteert het als kunst. De boodschap die het aan de museumbezoeker meegeeft is heel krachtig. Wat we zien is een uiting van de mens in actie, in protest, in uiting van zijn en haar woede, frustratie, een mens die zijn of haar stem wil laten horen. Wallinger speelt een geweldig spel: er was een verbod protestborden te plaatsen binnen 1 mijl van het House of Parlaiment. Hij plaatste State Britian in een museumzaal binnen de 'verboden mijl'. Wat kon de politiek hiertegen doen? Was dit een protest of kunst?
Tegenover deze uiting van de mens in actie hangen in De Pont werken die een flinke tegenstelling vormen: de mens in uiterste rust. We zien foto's van mensen die in de trein of metro in slaap zijn gevallen. De mens in zijn minst charmeuse houding, mond open hangend, hoofd achterover, het lichaam ingezakt. Zo vaak doen we moeite er mooi uit te zien, goed over te komen, maar als we slapen laten we al die esthetiek varen, zelfs in het openbaar. De foto's komen van internet en ik hoop maar dat de gefotografeerden net zoals bij Ruud van Empel zijn bewerkt tot een onherkenbaar iemand. Stel je voor dat je zo in een expositie komt te hangen.....
In het werk According to Mark staan 100 verschillende stoelen met de naam Mark op de rugleuning. Vanaf elke stoel gaat een draad naar 1 punt, hoog in de wand. Tsjah, wat maken we hiervan? Zijn het 100 stoelen waar hij ooit op gezeten heeft? Is het de blik van God die altijd naar Mark kijkt, maakt niet uit waar hij zit? Is het Mark die vanuit allerlei plekken kijkt naar iets op een scherm voor zich? Is hij een egotripper dat hij een hele zaal in zijn eentje wil vullen? Er zitten kinderstoeltjes, keukenstoelen, schoolstoelen, ouderwetse stoelen bij. Zou hij aangeven dat al die zitplekken periodes in zijn leven zijn en dat die allemaal met elkaar verbonden zijn?
Op een serie pashokjes-foto's geeft Wallinger zijn visie op de wereldbevolking. Steeds zie je zijn portret, een beetje nors kijkend. Met een viltstift heeft hij op de foto de verschillende karakteristieken van de mensen van de werelddelen getekent. Hij maakt het heel eenvoudig: hijzelf is om te vormen tot Aziaat, Jood, Afrikaan, Arabier, Indiër en Europeaan. Met een paar lijntjes met een stift ben je omgevormd. Verschillen we dan wel zoveel? Is iedereen dan niet een beetje Aziaat of Arabier? Je kunt het zelf gewoon kiezen, naar eigen wens.
Veel kunstenaars maken een zelfportret, zo ook Mark Wallinger. Hij maakt er meerdere in zwart/wit. Hij noemt deze werken Self Portrait. Lijken ze een beetje?
Mark Wallinger
8 oktober 2011 - 19 februari 2012
De Pont
Wilhelminapark 1
5041 EA Tilburg
www.depont.nlOpen: di t/m zo 11.00 - 17.00 uur
Posts
Geen opmerkingen:
Een reactie posten