Street-art in Porto

Porto is een prachtige stad vol vriendelijke mensen. De kleuren zijn er prachtig, de banketbakkers bakken de lekkerste dingen en je kunt er zalig port-ijs eten. Er is wel een probleem: de historische binnenstad wordt OVERSPOELD met toeristen, net zoals in Amsterdam. Airbnb's schieten als paddenstoelen uit de grond en in sommige delen kom je alleen nog maar struinende toeristen tegen.

Wat je ook veel tegen komt in Porto is street-art. Mooi, lelijk, tags, uitgebreide kunstwerken, paste-ups, haastige shit, met zorg gemaakte kunst, politiek getinte boodschappen, humoristische tekeningen, filosofische nadenkers enzovoorts. Ik vond het heel erg de moeite waard om daar extra tijd voor vrij te maken. Tijdens een tour met With Locals-João leerden mijn vriendin en ik 'alles' over de street-art in Porto, leerden we iets meer over de makers, de boodschappen erachter, de stromingen en de technieken.
Er wordt uiteraard veel geschilderd op muren (niet op openbare gebouwen die nog in functie zijn), maar ook geplakt (paste-up's) op bijvoorbeeld lantaarnpalen en electriciteitskastjes.
De regel onder street-artists is dat je niet over elkaars werk schildert of plakt. Doet iemand dat wel, dan hoort i er niet bij, is het een prutser. Of een commerciële partij: een voorbeeld zijn de vele paste-ups van wolven die je in Porto ziet. Dat is van een bar of een port-huis en zij plakken gewoon overal waar ze maar kunnen. Heeft niets met street-art te maken.

Je vind echte parels, zoals het gezicht van de man met het baardje, gewoon op de zijkant van een wasplaats op straat.
De tour met João was een spannende ontdekkingstocht, waarna ik anders keek naar de straten waar we doorheen liepen. Bij elke ontdekking van een Hazul of een Costah, werd ik helemaal vrolijk.

Costah is een schilder die jaren geleden begon met 'lievere' werken, rondere vormen. Hij vond Porto een vrouwelijke stad, maar de maatschappij vond hij zo strak, rigide, met strenge vormen. Door ronder, vriendelijker en vrouwelijker vormen te schilderen, hoopte hij meer vriendelijkheid op straat tegen te komen. Zijn figuurtjes hebben hun handen vaak in de vorm van een hart gevormd. Anderen volgden zijn voorbeeld..
Hazul maakt veel kleurrijk, vrolijke werken, ook veel vrouwelijke vormen. Ergens in een interview legt hij uit dat straatkunst nog vrij nieuw is in Porto, maar dat er veel oude muren zijn. Veel panden staan leeg. Er is armoede en de stad is lang niet goed onderhouden. De overheid vond het belangrijk om in andere zaken te investeren. Pas toen Porto in 2001 culturele hoofdstad van Europa zou worden, werd geïnvesteerd in een prettiger woonklimaat in de stad. Gebouwen werden opgeknapt, alles werd aantrekkelijker gemaakt. Wat weer het vele toerisme tot gevolg had.

Ergens zag ik een boodschap op een muur geschilderd: Geef Porto terug aan de bewoners. En op het raam van een vervallen pandje: "Hey look I'm not an hostel yet." Helemaal wrang is het doek dat ik zag in een zijstraat van de Rua das Flores. Erop staat de conversatie van 2 mensen. "Ben je triest?", "Ja", "Waarom?", "Weet ik niet", "Wil je een stad?", "Ja!", hij krijgt Porto te eten, "Beter?", "Veel beter". De stad wordt verkwanseld, weggegeven aan de toeristen en aan de hongerige regeerders die er beter van worden. Op de wereldbol blijft Portugal over met een gat waar Porto zat.

De tegengeluiden gaat vast eens effect hebben. En wil je toch in Porto slapen in een Airbnb, overweeg dan de overkant van de rivier, in Vila Nova de Gaia. Misschien niet zo idylisch, maar net zo gezellig en vandaar wordt je steeds getrakteerd op prachtig uitzicht op die mooie stad Porto.


Bekijk hier nog veel meer street-art in Porto.