Material World in het Groninger Museum

Als museum is het helemaal niet makkelijk om de juiste keuze te maken voor een tentoonstelling. Welk thema, welke inhoud, welke kunstenaars, hoe wordt de vormgeving, een blockbuster of iets voor een kleiner publiek, voor ouder publiek of nou juist de jonge bezoeker? Ik weet niet hoe ze het doen, maar in het Groninger Museum lukt het ze vaak om hele 'rake' tentoonstellingen neer te zetten. De keuze voor het onderwerp is goed, de inhoud is goed, de vormgeving is prikkelend, en zowel oud als jong, niche en massa kunnen ervan genieten. Zo ook weer met de tentoonstelling die tot 28 augustus te zien is: Material World. Kunst, design en mode.

De tentoonstelling draait geheel om het door de kunstenaar gebruikte materiaal. Het experimenteren, of het vrije vormgeven met soms niet alledaags materiaal, daarvan zie je de resultaten. Er is van 8 kunstenaars werk te zien: Pieke Bergmans, Nacho Carbonell, Iris van Herpen, Maartje Korstanje, Joris Laarman, Alon Levin, Marga Weimans en Karen Sargsyan. Alle 8 hebben ze heel eigen werk, verschillen ze totaal van elkaar, maar maken ze werk waarin het materiaal er mede voor zorgt dat je verrast wordt.

En het verrassen gaat thuis nog verder. Bij binnenkomst in het museum neem je de GMcollector mee, een klein plastic labeltje, waarop je selectief informatie opslaat. Wil je meer weten over een werk? Hou de collector voor een klein kastje bij het betreffende werk en thuis open je de mail van het Groninger Museum met daarin veel meer info en mooie foto's van de door jou gekozen werken. Deed me denken aan de Slurper van het Kinderboekenmuseum.

Van Joris Laarman zijn twee werken te zien, een prachtige bronzen boekenkast, Branch, en een serie vazen, Limited. Bij Branch keek Joris naar de structuur van botten: dik waar dat nodig is, dun waar niet veel kracht op komt te staan. Met computersoftware kun je zo berekeningen maken voor de verdeling van krachten in een meubelstuk. Prachtig werk, dat hij in meerdere meubels heeft uitgewerkt. Ook van hem is Limited, de rij vazen die uit één mal zijn gemaakt. Hoe vaker je een mal gebruikt, hoe meer die verslijt. Het eindproduct lijkt dan steeds meer op een verlepte bos bloemen.

Van Marga Weimans is spectaculair werk te zien, kleding / kostuums, waarbij de vreemdste materialen gebruikt zijn. Voor de stof van één jurk ging Weimans uit van een pyriet. Ze vergrootte een foto van dit mineraal en liet dat patroon weven in wol en polyester. Een andere jurk is van gecoat schuim, knalgroen, met glimmende bloemen erop die met rapid-prototyping gemaakt zijn. Alice Blue Rabbit Dress, gemaakt van blauwe en paarse vilt, lijkt bijna architectonisch, allemaal bouwwerkjes opgestapeld, maar de inspiratie haalde Weimans uit de structuren van mineralen. Er piept ergens een glimmende konijnenkop uit de rok, die de link legt met het verhaal van Alice in  Wonderland.

Een zaal verder sta je in een wereld van papier. Dit werk is van Karen Sargsyan (1973), heet De nieuwe gravitatie (2011) en gaat over de wiskundige Stelling van Poincaré. Die stelling staat op de muur geprojecteerd en is in het begin van de 20e eeuw door Poincaré bedacht. Sargsyan beeldt in zijn papieren kunstwerk (ruimtevullend!) een conversatie uit tussen deze wetenschapper en een moderne wetenschapper, Perelman. Ze filosoferen over die wiskundige stelling en over het heelal.
Ik moet zeggen, dat ik dit achterliggende verhaal (hier nu heel simplistisch weergegeven, het ligt allemaal veel gecompliceerder) níet helemaal terug zag in de vele papieren mensen, soms vliegend door de lucht, soms vechtend, strijdlustig, of een beetje hangend. Ze leken me soms op Japanse samurai met vrij levensechte ogen. Die hele ruimte vol met papieren mensen is zeer indrukwekkend, intrigerend, met of zonder wiskundige theorie over gravitatie.


Ook helemaal fantastisch is het werk van Iris van Herpen, een jonge modeontwerpster (ook te zien in Centraal Museum) die uitbundige vormen met bizarre materialen als metaal niet schuwt in haar kleding. Maar ook de 'stoelen' van papiermaché van Nacho Carbonell trekken de aandacht. De stoelen zijn steeds per twee gekoppeld en hebben een overkapping waar je met z'n tweeën onder zit. De stoelen heten Equality (stoeltjes naast elkaar), Opposition (met de rug naar elkaar) en Confrontation (kijkend naar elkaar). Zo zit je met een ander samen in een soort cocon, maar kun je er toch voor kiezen enige afstand te hebben. De mate van intimiteit kun je kiezen. Heel leuk. En ze ruiken lekker, die stoelen!

Spontaan kreeg ik een glimlach op mijn gezicht bij de lampen van Pieke Bergmans. De oude vertrouwde gloeilamp trekt zij uit zijn proporties. Het glas van de 'bulb' is een eigen leven gaan leiden, is vergroot, uitgezakt, lui geworden en hangt er maar een beetje bij. Zo met z'n vieren lijken de lampen het best gezellig te hebben, een avondje lekker hangen, beetje uitbuiken. Eén lamp heeft zich zelfs genesteld op de rugleuning van een stoel. Als de luie lamp niet uitkijkt lijkt-i er elk moment vanaf te kunnen zakken.




Groninger Museum
Museumeiland 1
9711 ME Groningen
050 3 666 555

Material World. Kunst, design en mode
van 28 mei t/m 28 augustus 2011